De stille dreiging in onze rivieren: PFAS en de weg naar een duurzame oplossing

In Nederland krijgen zeven miljoen mensen hun drinkwater uit de Rijn en de Maas, twee van onze belangrijkste rivieren. Maar wat velen niet weten, is dat deze rivieren een stille dreiging verbergen - schadelijke PFAS-stoffen. Recentelijk uitgevoerde metingen hebben aangetoond dat er in deze rivieren veel meer PFAS aanwezig is dan gezond is voor mens en milieu. Wat zijn PFAS, waar komen ze vandaan, en hoe kunnen we dit probleem aanpakken? Laten we eens dieper ingaan op deze kwestie.

Wat zijn PFAS?

PFAS staat voor per- en polyfluoralkylstoffen, een groep van door de mens gemaakte chemische stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen. Deze stoffen worden gebruikt in een breed scala van industriële toepassingen, zoals waterafstotende materialen, brandblusschuim en zelfs in sommige cosmetica. Twee bekende voorbeelden van PFAS zijn GenX (geassocieerd met de Chemours-fabriek in Dordrecht) en PFOS (geassocieerd met de 3M-fabriek in de haven van Antwerpen).

Hoe komen PFAS in de rivieren terecht?

PFAS-stoffen belanden in de rivieren als gevolg van lozingen door fabrieken, vooral in het Duitse Ruhrgebied langs de Rijn. Helaas kunnen overheden bedrijven niet altijd dwingen om hun PFAS-lozingen te verminderen, omdat de geldende normen vaak advieswaarden zijn en geen wettelijke normen. Dit betekent dat PFAS ongehinderd in het water terechtkomen, wat een zorgwekkend probleem is voor de waterkwaliteit en onze gezondheid.

Hoe groot is het probleem?

Hoewel de gemeten PFAS-concentraties in de Nederlandse rivieren lager zijn dan die rond de Chemours- en 3M-fabrieken, voldoen ze niet aan de normen voor drinkwaterkwaliteit. Nieuwe wetenschappelijke inzichten suggereren zelfs dat lagere concentraties PFAS al schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid.

Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) adviseert daarom een nieuwe grenswaarde van 4,4 nanogram PFAS-achtige stoffen per liter drinkwater. Deze waarde wordt momenteel overschreden in het water uit de rivieren, wat betekent dat drinkwaterbedrijven het water moeten zuiveren voordat het als drinkwater wordt geleverd.

Wat is de oplossing?

De meeste experts en waterbedrijven zijn het erover eens dat een totaalverbod op PFAS de meest effectieve oplossing zou zijn. "Wat niet in het water terechtkomt, hoeven wij er ook niet uit te zuiveren," zegt de woordvoerder van Vewin, de brancheorganisatie van drinkwaterbedrijven. Momenteel werkt het RIVM samen met vier andere Europese landen aan een dergelijk verbod.

Daarnaast pleiten waterbedrijven voor strengere lozingsregels voor bedrijven die PFAS in de rivieren lozen. Dit zou de verantwoordelijkheid voor het probleem bij de vervuilers leggen, waar deze hoort.

Conclusie

Het probleem van PFAS in Nederlandse rivieren is een serieuze kwestie die onze aandacht verdient. Hoewel het drinken van kraanwater op zichzelf als veilig wordt beschouwd, krijgen de meeste Nederlanders drinkwater tóch meer PFAS binnen dan aanbevolen.

Een totaalverbod op PFAS en strengere lozingsregels voor bedrijven zijn de stappen in de goede richting om dit probleem aan te pakken. Vaste regels zijn hier nog niet voor.

De oplossing: GAC waterfilters

Een GAC waterfilter, of Granular Activated Carbon waterfilter, helpt bij het verwijderen van PFAS uit water door middel van adsorptie en chemische binding:

• Adsorptie: Het actieve koolstof in het filter heeft een groot oppervlak met kleine poriën en een sterke affiniteit voor organische verontreinigingen zoals PFAS. Wanneer water door het GAC filter stroomt, hechten PFAS-moleculen zich aan het koolstofoppervlak.

• Chemische binding: Tijdens het adsorptieproces kunnen de PFAS-moleculen chemische bindingen vormen met het actieve koolstofoppervlak, waardoor ze effectief uit het water worden verwijderd en vastgehouden in het filter.

Dit resulteert in gezuiverd water aan de andere kant van het filter, vrij van de meeste PFAS-moleculen.

Benieuwd naar meer informatie over de GAC waterfilters, of wilt u er zelf een aanschaffen? Kijk dan snel in de webshop of neem direct contact met ons op. Wij helpen u graag verder en staan klaar om al uw vragen te beantwoorden!